Bitcoin: नोटा नाहीत, बँका नाहीत… तरीही जग हादरवणारं डिजिटल सोनं!
कल्पना करा – तुमच्याकडे असे पैसे आहेत जे ना तुमच्या पाकिटात आहेत, ना बँकेच्या खात्यात… पण तरीही ते कुठेही, कधीही वापरता येतात.
हे विज्ञान-काल्पनिक चित्रपटाचं कथानक नाही, तर 2009 मध्ये सुरु झालेली एक खरी क्रांती आहे – Bitcoin.
Bitcoin – पैशाची नवी ओळख
Bitcoin म्हणजे एक decentralized digital currency.
ना बँक, ना middleman – फक्त peer-to-peer transactions.
तेही फक्त काही सेकंदांत, जगातल्या कोणत्याही कोपऱ्यात.
याचा पाया आहे – Blockchain नावाची जादुई डिजिटल वही.
ही वही इतकी प्रामाणिक आहे की, एकदा व्यवहार नोंदला गेला की, तो जगातल्या कोणत्याही शक्तीने पुसता येत नाही.
Blockchain – विश्वासाचं कवच
प्रत्येक व्यवहार हा “block” म्हणून साठवला जातो आणि हे blocks एका chain मध्ये जोडले जातात.
जगभरातील हजारो nodes (computers) याची एकसारखी प्रत ठेवतात आणि एकमेकांच्या नोंदी तपासतात.
म्हणजे व्यवहार fake होण्याची शक्यता जवळपास शून्य!
Mining – डिजिटल खाणीतलं सोनं
Bitcoin मिळवणं म्हणजे जणू खऱ्या सोन्याच्या खाणीमध्ये उतरणं, पण हे सर्व डिजिटल जगात घडतं.
Miners – high-powered computers वापरून गुंतागुंतीची गणिती कोडी सोडवतात.
जो miner हे कोड आधी सोडवतो, त्याला मिळतात नवीन Bitcoins.
जगात कधी फक्त 21 दशलक्ष Bitcoins तयार होणार, त्यामुळे याची किंमत “सोन्या”सारखीच precious मानली जाते.
Wallet – तुमचं डिजिटल पिगी बँक
Bitcoin कुठे ठेवायचं? उत्तर आहे – Crypto Wallet.
हे software app किंवा hardware device असू शकतं.
Wallet मध्ये असतात private keys – तुमच्या Bitcoin वर हक्क सांगणाऱ्या गुप्त चाव्या.
ही key हरवली, म्हणजे तुमचं डिजिटल सोनं कायमचं हरवलं!
Bitcoin चे चार मोठे फायदे
Decentralized – कोणी एक संस्था किंवा सरकार control करत नाही.
Secure – advanced cryptography मुळे hack करणं अवघड.
Transparent – प्रत्येक व्यवहार blockchain वर publicly दिसतो.
Limited Supply – 21 million coins पर्यंतच निर्मिती.
वापर – फक्त गुंतवणूक नाही
Online खरेदी, काही दुकाने आणि restaurants मध्ये पेमेंट.
International पैसे पाठवण्यासाठी जलद आणि स्वस्त मार्ग.
“Digital Gold” म्हणून दीर्घकालीन गुंतवणूक.
धोके – गोड फळासोबत काटे
Volatility – किंमत कधी rocket मध्ये, कधी जमिनीवर.
Security risks – नेटवर्क सुरक्षित असलं तरी exchanges किंवा wallets hack होऊ शकतात.
Regulation – काही देशांनी बंदी घातली आहे.
भारतामध्ये Bitcoin
भारतामध्ये Bitcoin खरेदी/विक्री/होल्ड करणे सध्या कायदेशीर आहे.
KYC (Aadhaar + PAN) आवश्यक.
UPI, bank transfer, debit/credit card ने खरेदी शक्य.
₹100 पासूनही investment सुरु करता येते.
जगाशी तुलना – इंटरनेटची आठवण
2000 च्या सुरुवातीला लोक online shopping ला घाबरायचे.
आज Amazon आणि Flipkart शिवाय जीवनाची कल्पनाच नाही.
Bitcoin सध्या त्या टप्प्यावर आहे जिथे internet 20 वर्षांपूर्वी होतं – अजून शंका आहे, पण बदल अटळ आहे.
भविष्यात याचा अर्थ सामान्य माणसासाठी
परदेशातल्या मुलाला पैसे seconds मध्ये पाठवता येतील.
महागाईपासून बचावाची शक्यता.
पण, सावधान – गुंतवणूक फक्त ती गमावली तरी चालेल एवढीच करा.
एक विचार…
Bitcoin हा फक्त पैसा नाही – तो एक प्रश्न आहे:
“आपण खरंच पैशाची व्याख्या बदलायला तयार आहोत का ?”
कदाचित काही वर्षांनी तुमचं salary slip थेट crypto wallet मध्ये येईल…
आणि तुमच्या नातवंडांना 10 रुपयाचं नाणं दाखवलं तर ते म्हणतील – “हे काय ? हा पण कलेक्शन आयटम आहे का ?”
आपणास हा लेख आवडला तर Comment Box मध्ये आपली प्रतीक्रिया नक्की कळवा आणि हा लेख शेअर करा. आणि अशाच नवनवीन, interesting माहितीसाठी दररोज भेटायला विसरू नका. आपले मराठी न्यूज blog “लय भारी न्यूज.कॉम” |